Kiến Thức Nghề Nông

1/ Chuẩn bị bể nuôi

– Có thể tận dụng đất dư thừa trong vườn làm bể hoặc chuồng heo đã bỏ nuôi để nuôi ếch. Bể nuôi ếch có diện tích trung bình 6 – 10m2, tường cao 1,2 – 1,5m để tránh ếch nhảy ra. Đáy bể nên làm hơi nghiêng để dễ thay nước. Nên che lưới nylon trên bể để tránh ánh nắng trực tiếp và làm tăng nhiệt độ. Đồng thời, tránh kẻ thù gây hại như: rắn, mèo, chuột, chim cú. Chú ý, bể nuôi ếch không nên che mát hoàn toàn. Trong bể nuôi nên làm thêm một ụ nhỏ hoặc bè cao hơn nền bể 15 – 20cm đủ cho tất cả ếch trong bể có thể trú ngụ để những khi ếch không muốn dầm nước hoặc mực nước trong bể quá cao ếch bị ngộp sẽ lên đó trú.

– Mực nước trong bể nuôi chỉ để ngập một nửa thân ếch. Nên thường xuyên phun nước tưới cho ếch, nhất là vào lúc trưa nắng.

2/ Mật độ thả nuôi

– Tháng thứ nhất chỉ thả 150 – 200 con/m2.

– Tháng thứ 2 chỉ để khoảng 100 – 150 con/m2.

– Tháng thứ 3 chỉ để 80 – 100 con/m2.

– Sau khi thả nuôi ếch được khoảng 7 – 9 ngày nên lựa những con ếch lớn vượt đàn đem nuôi riêng để tránh trường hợp con lớn ăn con nhỏ. Nước trong bể nuôi phải thay thường xuyên, có thể dùng nước sông, nước giếng, nước ao để nuôi ếch, song nước phải đảm bảo sạch.

3/ Thức ăn và cách cho ăn

– Cho ếch ăn nhiều lần trong ngày. Ếch giống từ 5 – 100 gram cho ăn khoảng 3 – 4 lần/ngày và lượng thức ăn bằng 7-10% trọng lượng của ếch.

– Khi ếch lớn 100 – 250 gram cho ăn 2-3 lần/ngày và lượng thức ăn 3 – 5% trọng lượng của thân.

– Ếch ăn mạnh vào lúc chiều tối và đêm nên ban ngày cho ếch ăn ít, tập trung thức ăn vào tối và đêm cho ếch. Định kỳ bổ sung thêm vitamin C, men tiêu hóa để giúp ếch tăng cường sức khỏe bớt bị bệnh và tiêu hóa tốt thức ăn.

– Có thể dùng cá tạp băm nhỏ, cám nấu chín, thức ăn viên dạng nổi để cho ếch ăn. Ở nước ta chưa có thức ăn chuyên cho ếch, song nông dân có thể sử dụng thức ăn viên nổi cho cá da trơn hay cá rô phi của Công ty Cargill, Blue star, Unipresident. Nếu dùng thức ăn viên nổi nên dùng loại có kích cỡ, hàm lượng protein phù hợp với độ tuổi của ếch. Cụ thể:

– Ếch từ 3-30 gram chọn thức ăn viên có kích thước 2,2 – 2,5 mm và có hàm lượng protein khoảng 35%.

– Ếch 30 – 100 gram dùng thức ăn có kích thước 3 – 4mm, hàm lượng protein là 30%.

– Ếch 100 – 150 gram sử dụng thức ăn có kích thước 5 – 6mm và hàm lượng protein khoảng 25%.

– Ếch lớn hơn 150 gram có thể dùng thức ăn có kích thước 8 -10mm và hàm lượng protein khoảng 22%.

Trung bình cứ 1 kg ếch tăng trọng hết khoảng 1,3 – 1,5kg cám viên.

4/ Phòng trừ một số bệnh hay gặp ở ếch

– Ếch nuôi trong bể xi măng có mật độ dày thường mắc một số bệnh như: lở loét đỏ chân, sình bụng, mù mắt, quẹo cổ thân có những đốm trắng. Khi mắc các bệnh này nếu không chữa trị kịp ếch sẽ chết rất nhanh. Cách phòng trừ:

– Bệnh lở loét đỏ chân: Do vi khuẩn Aeromonas hydrophila gây ra khi bể nuôi bị dơ bẩn. Ếch bị bệnh này thường có triệu trứng ăn ít, di chuyển chậm, có những nốt đỏ trên thân, chân bị sưng và góc đùi có tụ huyết. Khi mổ bụng ếch ra sẽ thấy xuất huyết trong ổ bụng. Cách phòng bệnh tốt nhất là thường xuyên thay nước và giữ nước nuôi trong bể luôn sạch sẽ. Khi phát hiện ếch có dấu hiệu bị bệnh thì dùng 5 gram thuốc Norfloxaxine trộn lẫn trong 1kg thức ăn cho ếch ăn liên tục trong 5 – 7 ngày. Hoặc dùng 3 – 5gram thuốc kháng sinh Oxytetracycline trộn trong 1kg thức ăn cho ếch ăn trong khoảng 5 – 6 ngày liên tục. Ngoài ra, ngâm ếch trong dung dịch Iodine với dung lượng 10ml/m3 nước.

– Bệnh sình bụng do 3 nguyên nhân: Ếch ăn phải thức ăn ôi, thiu hoặc cho ếch ăn quá nhiều không tiêu hóa được, nguồn nước nuôi dơ vì ít thay. Ếch bị bệnh có triệu chứng bụng trương phồng, nằm nguyên một chỗ, một số con hậu môn lòi ra, ruột bị sưng lên. Cách chữa trị: Ngưng cho ăn 1 – 2 ngày, làm vệ sinh sạch bể nuôi. Sau đó, trộn thức ăn với thuốc Sulphadiazine và trimethroprim với tỷ lệ 4 – 5gram/kg thức ăn và cho ếch ăn trong 5 ngày. Bệnh sình bụng ở ếch có thể phòng bằng cách: định kỳ trộn các men tiêu hóa như Lactobacillus vào thức ăn cho ếch với khối lượng 2 gram/kg thức ăn. Và phải thường xuyên thay nước, giữ bể nuôi, nước trong bể thật sạch.

– Bệnh mù mắt, quẹo cổ: Ếch mắc phải bệnh này mắt bị viêm sưng, sau đó dẫn đến mắt đục và mù cả 2 mắt. Còn bệnh quẹo cổ do cột sống ếch bị biến dạng làm cổ quẹo qua một bên, khi bệnh nặng ếch thường xuyên quay cuồng và chết. Cách chữa trị 2 loại bệnh trên là khử trùng bể bằng thuốc Iodine với liều lượng 5 – 10ml/m3 nước trong bể.

Nguyệt Hạ, Báo Đồng Nai, 03/06/2010

Lưu ý khi nuôi ếch công nghiệp trong bể xi măng

1. Luôn giữ cho môi trường nước sạch sẽ, không để bị bẩn, có mùi hôi hay bị nhiễm các chất độc.

2. Thường xuyên quan sát đàn ếch để tách kịp thời những con lớn ra nuôi riêng để tránh ăn thịt những con nhỏ.

3. Đảm bảo cung cấp đầy đủ và thích hợp nguồn thức ăn có nhiều đạm cho ếch phát triển (thức ăn tươi sống hoặc chế biến).

4. Môi trường xung quanh phải yên tĩnh, tránh thường xuyên ồn ào, xáo động ếch sẽ tìm nơi lẩn trốn, ít ăn mồi nên chậm lớn.

5. Có biện pháp bảo vệ ếch không bị các loài địch hại như chim, chuột, rắn… tấn công và người vào bắt trộm ếch.

6. Không nên nuôi ếch vào mùa đông, vì thời tiết lạnh thường xuyên làm cho ếch kém ăn, dễ bị nhiễm bệnh.

7. Chọn cơ sở sản xuất giống có uy tín, có chuyên môn để đảm bảo chất lượng con giống tốt. Không nên mua con giống trôi nổi.

Cử nhân đi nuôi ếch

Là một cán bộ quản lý báo chí – xuất bản, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Hưng Yên từ khi còn rất trẻ, ít ai có thể ngờ rằng, Nguyễn Xuân Duy có thể từ bỏ công việc nhà nước để trở về với đồng quê, làm một anh nông dân chân lấm, tay bùn.

Từ bỏ công chức làm nông dân

Duy năm nay 30 tuổi, xuất thân từ ngôi làng An Lạc, xã Đức Thắng, huyện Tiên Lữ (Hưng Yên). Quê anh thanh bình nhưng quanh năm “chiêm khê mùa thối”, nông dân làm lụng sớm khuya nhưng chỉ đủ ăn. Cũng vì cám cảnh bần nông nên Duy đeo đuổi nghiệp học để có cơ hội đổi đời. Năm 2006, anh tốt nghiệp ĐH Khoa học Xã hội Nhân văn với tấm bằng cử nhân Ngôn ngữ học trên tay. May mắn được vào làm việc tại Sở Văn hóa Thông tin tỉnh Hưng Yên làm công tác quản lý báo chí – xuất bản (sau này, chuyển sang Sở Thông tin Truyền thông) và thi đậu công chức.

Do tính chất công việc phải va đập hằng ngày với thông tin trên báo chí, truyền thông nên Duy đã tích cóp cho mình một phông kiến thức thực tiễn phong phú, đặc biệt là các mô hình phát triển kinh tế nông nghiệp. “Ngày nghỉ, tôi thường vác ba lô đi các tỉnh học nông dân cách làm ăn, ví như mô hình nuôi ba ba (Ninh Bình), sản xuất cá vược (huyện Tiền Hải, Thái Bình), vào huyện Đức Hòa, Long An để tham quan mô hình nuôi ếch thương phẩm”, Duy kể.

Quá trình đó đã giúp cho anh hình thành ước muốn làm giàu và làm chủ. “Nghĩ lại phận công chức thấy mình nghèo quá. Lương cơ bản (năm 2008 – PV) chỉ hơn 800.000 đồng, trong khi đó nhà lại cách cơ quan 15 km. Anh em đồng nghiệp vẫn bảo nhau: Nếu tính chi phí đi lại và ăn trưa thì chẳng còn gì. Trong khi đó ở quê nhà, bố (anh Duy – PV) đang ốm nặng. Mẹ đã khuất núi gần 20 năm. Còn vợ thì mới sinh đứa thứ 2 nên trăm thứ tiền đổ lên đầu”, Duy tâm sự.

Thành công sau liên tiếp thất bại

Với 10 triệu đồng bố mẹ vợ vay hộ, anh quyết định đầu tư vào nghề nuôi ếch bởi kỹ thuật nuôi không phức tạp, thời gian nuôi ngắn, chi phí thấp, chỉ cần kết bè và căng lưới ở ao là nuôi được. Sau khi đã hoàn thành 6 lồng nuôi (mỗi lồng rộng 6m2), Duy mua 3.000 con ếch giống về thả.

Năm ấy ếch lớn rất nhanh, nhưng đầu ra bế tắc, không biết tiêu thụ đi đâu. Gia đình phải mang ra chợ bán lẻ với mức giá bèo bọt 18.000 – 22.000 đ/kg, trừ chi phí lỗ 5 triệu đồng. Tuy vậy, Duy không bỏ cuộc. Anh tiếp tục vay tiền mua 1 vạn cá rô đồng từ miền Nam đưa ra, nhưng khi thu hoạch chỉ được 3 tạ, vậy là hòa vốn. Duy nghĩ, bây giờ chỉ còn cách quay về với con ếch thì mới mong có lời. Nhưng, không phải nuôi ếch thương phẩm mà phải làm ếch giống, bởi nó ít chịu ảnh hưởng của giá cả thị trường. Anh mua 5 cặp ếch bố mẹ của một hộ dân xã bên với giá 500.000 đ/cặp về thả trong lồng lưới.

Năm đầu tiên ếch không đẻ. Tưởng rằng, mình lại thất bại thê thảm thêm lần nữa nên Duy có hướng chuyển sang con giống khác. “Cuối năm 2009, khi vợ tôi nhận được 5 triệu đồng chế độ bảo hiểm sinh con. Tôi bàn với cô ấy xây một cái bể to để nuôi cá chuối, ba ba với diện tích 40m2, nhưng chưa có giống nên tôi nuôi tạm ếch bố mẹ trong ấy. Kỳ lạ là nó đẻ trứng dày đặc, nở được 120 vạn nòng nọc.

Thành công bước đầu, Duy bay vào trong Nam liên hệ với một số trang trại ếch giống từ Long An, TPHCM mua thêm 50 cặp ếch bố mẹ hết 15 triệu đồng để phát triển trang trại. Tuy nhiên, vì không hợp khí hậu ngoài Bắc nên toàn bộ số ếch trên bị chết. Duy tiếp tục mua thêm 30 cặp nữa, nhưng càng lún sâu vào nợ nần vì thất bại.

Thấy vậy, chủ trại ếch trong Nam ngỏ ý muốn Duy thuê một cái ao rộng 1 ha để nuôi ếch con, phân phối giống cho thị trường miền Bắc giúp họ. Hai chuyến đầu tiên, do vận chuyển bằng tàu hỏa nên ếch giống chết hết. Từ các chuyến sau vận chuyển bằng xe tải nên đã đảm bảo được số lượng đầu con.

Cuối năm 2010, Duy xin nghỉ việc ở Sở Thông tin Truyền thông. Lúc này anh đã có trong tay 100 cặp bố mẹ chất lượng tốt, đủ khả năng cung ứng ếch giống cho thị trường. Anh cho biết: Mỗi năm ếch mẹ đẻ 3 lần. Khi ếch đạt 1 tuổi thì mỗi lần chỉ đẻ được khoảng 1.000 trứng. Còn khi đạt độ già 2 – 3 năm tuổi có thể thu được 3.000 trứng/lần đẻ. Do đó, việc quan trọng nhất là phải giữ được nó sống qua đông bằng cách tăng nhiệt độ nước hoặc đào hầm… Qua 3 năm phát triển, số lượng ếch bố mẹ của trang trại Duy đã lên tới 300 cặp, mỗi năm cung ứng ổn định cho thị trường khoảng 30 vạn giống, thu về khoảng 300 triệu đồng.

Hiện tại, ếch giống của Duy được phân phối khắp các tỉnh thành miền Bắc như: Nam Định, Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nội, Sơn La, Bắc Kạn, Lào Cai…